Δημοσιεύθηκε: Milliyet, 28/5/2009. Καταχωρήθηκε: 27/5/2009.
Γνώριζαν τα λάθη, αλλά συνέχισαν τους διωγμού
Ο Γκιουνερί Τζιβάογλου σε άρθρο του στη Milliyet με τίτλο «Ομολογία στον κήπο με τις λεμονιές», μεταξύ άλλων, γράφει: // Οι επιτελικοί του CHP αντιδρούν, όμως… Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σας αναφέρω τούτο: Στην κυβέρνηση του Ισμέτ Ινονού ΥΠΕΞ ήταν ο Φεριντούν Τζεμάλ Ερκίν. Από τον ίδιο είχα ακούσει τα εξής: Η κυβέρνηση Ινονού, ενώ αυξανόταν η κρίση της Κύπρου, πίεζε τους Ρωμιούς της Κωνσταντινούπολης να μεταναστεύσουν στην Ελλάδα. Μετά τη Λωζάννη και τα γεγονότα της 6ης – 7ης Σεπτεμβρίου 1955, αυτό θα ήταν το τρίτο κύμα μετανάστευσης. Χιλιάδες Ρωμιοί συμπατριώτες μας, αποκομμένοι από την Τουρκία, θα μετέβαιναν στην Ελλάδα. Όμως, τα εδάφη των προγόνων τους δεν ήταν η Ελλάδα, αλλά η Τουρκία. Ήμουν περίπου 20 ετών – αποκαλύπτει ο συντάκτης – και εργαζόμουν στην εφημερίδα «Akis». Μου ανέθεσαν το καθήκον να συντάξω κάποιο άρθρο συνομιλώντας με τον ΥΠΕΞ της κυβέρνησης Ινονού, με διάφορους διπλωμάτες, αλλά και με άλλα πρόσωπα. Ο Eρκίν με υποδέχθηκε στο Τ/ΥΠΕΞ. Μου ανέφερε ότι «ήταν πολύ σημαντικό, αλλά και αναγκαίο, να φύγουν οι Ρωμιοί που ζούσαν στη χώρα μας». Μου εξήγησε με μια διπλωματική γλώσσα τους λόγους, αλλά και τα οφέλη που παρουσιάζει μια τέτοια κίνηση. […] Ο υπουργός, μετά τη συνομιλία μας, μου είπε: «Η επίσημη συνομιλία μας τελείωσε εδώ. Ας περάσουμε τώρα στον κήπο με τις λεμονιές, να πιούμε κάτι και να συνομιλήσουμε ανεπίσημα». Άρχισε, λοιπόν, να μου αναφέρει: «Νεαρέ μου… Πριν από μερικά λεπτά σου εξήγησα την επίσημη πολιτική του κράτους. Τώρα θα μιλήσω ως Φεριντούν. Θα είναι μεγάλο λάθος να φύγουν από τη χώρα αυτή οι Ρωμιοί, οι Αρμένιοι και οι Εβραίοι και να αποκοπούν οι ελπίδες τους. Θα σου πω τα πλέον απλά: Αρκεί να σκεφθεί κανείς τα καταστρώματα των πλοίων που πηγαίνουν στα Πριγκιποννήσια. Τα πλοία, στα οποία δεν ακούγονται ελληνικά, αρμενικά και γαλλικά, έχουν χάσει το χρώμα τους. Θα πρέπει εδώ να προσθέσουμε και τα εστιατόρια. Όμως, πέραν αυτών, η Τουρκία θα ζήσει και μια περίοδο απώλειας κεφαλαίων. Αποταμιεύσεις ετών θα οδεύσουν για άλλες χώρες. Δεύτερον… Όλοι αυτοί είναι ειδικοί στο εξωτερικό εμπόριο. Θα κλείσουν τα παράθυρα της Τουρκίας, που ανοίγουν στο εξωτερικό. Το άνοιγμα νέων θα απαιτήσει χρόνο. Τρίτον… Όλοι αυτοί έχουν συγγενείς στο εξωτερικό και οι περισσότεροι είναι ισχυροί. Όλοι αυτοί είναι και οι συνήγοροι της Τουρκίας στη Δύση. Τώρα, θα θέσουμε απέναντί μας και αυτούς. Τέταρτον… Οι μειονότητες έχουν καλούς καλλιτέχνες και επαγγελματίες. Από το ράφτη έως το μάγειρα, στις κατασκευές, στα ξυλουργεία, αλλά και στην αρχιτεκτονική, όλους αυτούς θα τους χάσουμε. Παράλληλα, θα χάσουμε και τους νέους εκείνους, οι οποίοι θα μαθήτευαν δίπλα τους. Πέμπτον… Βεβαίως και οι ανθρωπιστικές αξίες…». Μου ανέφερε μερικές ακόμη προειδοποιητικές φράσεις… Σιώπησε… Γέλασε και κοίταξε το πρόσωπό μου. Το βλέμμα του λες και έλεγε «τα υπόλοιπα είναι δική σου υπόθεση, γράψε ό,τι θέλεις. Όμως, σε αυτή τη νεαρή ηλικία βλέπεις και τις πραγματικότητες»